Atletizmde Disk Atma Kuralları Nelerdir
Disk Atma Kuralları (Disk Atma Tekniği ve Kuralları)
Disk atma, atletizmde yer alan ve güç, teknik, denge ile koordinasyon gerektiren bir atma branşıdır. Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği (World Athletics) tarafından belirlenen resmi kurallara göre yapılır. İşte detaylı bir şekilde disk atma kuralları:
1. Diskin Özellikleri
Diskin malzemesi, çapı ve ağırlığı kurallarla belirlenmiştir. Erkekler ve kadınlar için farklı ağırlıklarda kullanılır:
- Erkekler için disk: 2 kg ağırlığında, 22 cm çapında
- Kadınlar için disk: 1 kg ağırlığında, 18 cm çapında
Disk, genellikle ahşap veya sentetik malzemeden yapılmış olup metal bir çerçeve ile çevrilidir.
2. Atma Alanı ve Sektör
- Disk atma çemberi 2,50 metre çapında dairesel bir alan içindedir.
- Atışın geçerli sayılabilmesi için çemberin içinde kalınmalı ve atış tamamlandıktan sonra arka yarı daire kısmından çıkılmalıdır.
- Diskin düştüğü alan, çemberin merkezinden itibaren 34.92°’lik bir sektör içinde olmalıdır.
- Atış sırasında disk, sektör dışına düşerse geçersiz sayılır.
3. Atış Sırasında Uyulması Gereken Kurallar
- Atlet, atışa başlamadan önce çemberin içinde olmalıdır.
- Disk, tek el ile atılmalıdır.
- Atış esnasında çemberin dışına basılmamalıdır.
- Atış tamamlandıktan sonra atlet, çemberin ön kısmından değil arka yarısından çıkmalıdır.
- Disk, atıldıktan sonra çemberin içinde belirli bir süre durulmalı, denge sağlandıktan sonra çıkış yapılmalıdır.
4. Atışın Geçersiz Sayıldığı Durumlar
- Atletin atış esnasında çember dışına basması
- Diskin atış sektörünün dışına düşmesi
- Atış sırasında disk düşmeden önce çemberden çıkılması
- Çift el ile atış yapılması
- Belirlenen süre içinde atışın tamamlanmaması
Atlet, atış komutundan sonra 60 saniye içinde atış yapmalıdır. Aksi takdirde faul sayılır.
5. Atış Sırası ve Deneme Hakkı
- Resmi yarışmalarda atletlerin üç veya altı atış hakkı olabilir.
- En iyi dereceler sıralanarak ilk sekiz atlet final atışları yapar.
- Her atışın ardından en iyi mesafe değerlendirilir.
6. Ölçüm ve Derecelendirme
- Ölçüm, diskin en yakın düşüş noktası ile çemberin iç kenarı arasındaki mesafe üzerinden yapılır.
- Diskin düştüğü noktanın en yakın izi ölçülerek geçerli atış mesafesi belirlenir.
- En uzun mesafeyi atan sporcu kazanır.
7. Yarışma Türleri ve Kategoriler
Disk atma, farklı yaş gruplarında ve kategorilerde düzenlenebilir:
- Gençler (U18, U20) – Daha hafif diskler kullanılır.
- Büyükler (Senior) – Standart disk ağırlıkları geçerlidir.
- Veteranlar (Master Atletizm) – Yaş grubuna göre farklı ağırlıklar belirlenir.
8. Disk Atma Tekniği
Disk atmada iki ana teknik vardır:
- Dönüş Tekniği: Atlet, çember içinde tam bir dönüş yaparak atış gerçekleştirir.
- Sallanma Tekniği: Dönüş olmadan, sadece vücut salınımı ile atış yapılır.
Profesyonel sporcular genellikle dönüş tekniğini kullanır, çünkü bu teknik, hızı ve atış mesafesini artırır.
Sonuç
Disk atma, teknik bilgi, denge, hız ve güç gerektiren bir branştır. Kurallara uygun şekilde yapılan atışlar geçerli sayılır ve en uzun mesafeyi atan sporcu kazanır. Kurallara uyulmadığında atış geçersiz sayılır. Yarışmalarda doğru teknik ve kurallara dikkat ederek en iyi sonucu almak mümkündür.
Disk Atma Teknikleri
Disk atma, güç, hız, denge ve teknik koordinasyonu gerektiren bir atletizm branşıdır. Etkili bir disk atışı yapmak için farklı teknikler geliştirilmiştir. Disk atmada kullanılan iki ana teknik şunlardır:
- Dönüş (Rotasyon) Tekniği
- Sallanma (Salınım) Tekniği
Her iki tekniğin de kendine özgü avantajları ve uygulama yöntemleri vardır.
1. Dönüş (Rotasyon) Tekniği
Bu teknik, profesyonel sporcular tarafından en çok tercih edilen ve en uzun mesafeye atış yapılmasını sağlayan yöntemdir. Diskin atılmadan önce çember içinde tam bir dönüş yapılarak hız kazanılması esasına dayanır.
Dönüş Tekniğinin Aşamaları
a) Başlangıç Pozisyonu ve Hazırlık
- Sporcu, çemberin içinde hafif öne eğilmiş pozisyonda durur.
- Ayaklar omuz genişliğinde açık olur ve dizler hafif bükülüdür.
- Disk, güçlü olan el ile rahatça kavranır.
b) Dönüş Hareketi
- Atlet, ağırlığını arka ayağına vererek diskle birlikte dönmeye başlar.
- Vücut, önce kalça ve bacak hareketleriyle döndürülür, ardından üst gövde takip eder.
- Sporcu, çember içinde tek bir tam tur (360°) dönerek hız kazanır.
- Denge kaybını önlemek için kollar açık olmalı ve vücut kontrollü bir şekilde döndürülmelidir.
c) Atış Öncesi Son Pozisyon
- Sporcu, dönüşü tamamladıktan sonra ağırlığını ön ayağına aktarır.
- Disk, en yüksek hıza ulaştığı noktada serbest bırakılmak üzere hazırlanır.
- Vücut hafif arkaya yaslanmış ve kol gerilmiş olmalıdır.
d) Atış ve Takip (Follow-Through)
- Disk, parmakların uç kısmından kayarak serbest bırakılır.
- Atış sırasında vücut tamamen açılır ve güç, kollar ve bacaklardan alınan destekle maksimuma çıkarılır.
- Atış tamamlandıktan sonra sporcu, dengeyi koruyarak çemberin arka kısmından çıkmalıdır.
✅ Avantajları:
- Daha fazla hız ve güç üretir, atış mesafesi uzar.
- Profesyonel sporcular için en etkili tekniktir.
❌ Dezavantajları:
- Yeni başlayanlar için zor öğrenilir.
- Dönüş sırasında dengeyi kaybetme riski vardır.
2. Sallanma (Salınım) Tekniği
Bu teknik, genellikle yeni başlayan sporcular tarafından kullanılır. Çember içinde dönüş hareketi yapılmadan, sadece ileri-geri sallanarak ve ağırlık aktarımıyla disk atılır.
Sallanma Tekniğinin Aşamaları
a) Başlangıç Pozisyonu
- Sporcu, çemberin içinde yüzü hedef sektöre dönük olacak şekilde durur.
- Ayaklar omuz genişliğinde açık olmalı ve dizler hafif bükülmelidir.
- Disk, güçlü el ile tutulur ve serbest el destekleyici olarak kullanılabilir.
b) Geriye ve İleriye Salınım Hareketi
- Sporcu, ağırlığını önce arka ayağına verir ve hafif geriye yaslanır.
- Ardından ağırlığını öne doğru kaydırarak diskle birlikte ileri doğru salınım yapar.
- Hareket birkaç kez tekrar edilerek atış için en uygun hız ve momentum yakalanır.
c) Atış ve Takip (Follow-Through)
- Disk, en yüksek hız ve ivmeye ulaştığında elden çıkarılır.
- Atış sırasında vücut tam açılmalı ve kol maksimum uzunluğa ulaşmalıdır.
- Atış tamamlandıktan sonra sporcu, dengesini koruyarak çemberin arkasından çıkmalıdır.
✅ Avantajları:
- Yeni başlayanlar için öğrenmesi kolaydır.
- Dönüş yapmaya gerek kalmadan kontrollü bir atış sağlar.
❌ Dezavantajları:
- Atış mesafesi dönüş tekniğine göre daha kısa olur.
- Profesyonel seviyede etkili bir yöntem değildir.
Hangi Teknik Daha Etkilidir?
- Yeni başlayanlar için sallanma (salınım) tekniği daha uygundur. Kontrolü sağlamak daha kolaydır.
- Profesyonel sporcular ise dönüş (rotasyon) tekniğini tercih eder. Çünkü daha fazla hız ve güç üretir, dolayısıyla atış mesafesi artar.
Sonuç olarak, sporcu seviyesine bağlı olarak uygun teknik seçilmeli ve düzenli antrenmanlarla geliştirilmeye çalışılmalıdır.