Basketbol
Basketbol 15 m genişliğinde 28 metre uzunluğun da zemin parke veya sert zeminden olan bir sahada 5 kişilik takımlar halinde elle oynanan ve kendine has kuralları olan, amaç; topun karşı takımın potasından geçirilmesiyle sayı elde edilen bir spor dalıdır. Basketbol topunun çevresi 75-78 cm, çapı 12.3 ve 600- 650 gr ağırlığındadır.
Basketbol sporcu malzemeleri
- Forma numaraları 0-99 arasında bastırılır ve tek tip forma ile maça çıkılır
- Her takımın 2 set forması olmalıdır.
- Forma renklerinin aynı olması veya bir takımın yedek forması yok ise yelekler kullanılır.
- Sporcu ayakkabıları ise spor salonlarına uygun bileği kavrayan ve kaymayan ayakkabı olmalı.
- Saat, kolye vb yaralanmalara sebep olacak takılar kullanılmamalı.
- Sporcular dirseklik bileklik kullanabilir ama yumuşak olması kaydıyla
Basketbolda kullanılan terimler
Basket: topun çemberden geçirilerek sayı elde edilmesi
Dribling: topu yerden sektirerek istenilen yöne doğru sürmek
Smaç: potaya koşup, elindeki top ile zıpladıktan sonra topun çemberden geçirilmesi tekniğidir.
Steps: sporcunu elinde top olduğu halde topu yere vurmadan bir adımdan fazla yürümesi, hatalı yürüme
Blok: savunma oyuncusunun karşı takım hücum oyuncusunun sayı yapmasını engellemek amacıyla yapılan hamle
Turnike: topu tutup iki adım attıktan sonra üçüncü adımda topu çembere gönderme tekniği
Şut: sporcunun oyun kuralları çerçevesinde herhangi bir şekilde topu potaya atmasına şut denir.
5 saniye kuralı: sporcunun topu tuttuktan sonra 5 saniye içinde topu potaya atmaması, pas vermemesi, sektirmemesi veya topu sürmemesi durumunda verilen kural hatasına denir.
Teknik faul: sporcunun kural ihlali sonucunda verilen yaptırım.
Ribaunt: basketbol çarpma levhasından veya çemberden seken topların savunma ya da hücum oyuncusu tarafından kontrol altına alınması
Dripling: top sporcunun elindeyken hareket etmesine dripling denir. Diğer adı hızlı bir şekilde top sürme, top ile hareket etme
Saha ölçüleri: Uluslararası basketbol sahası ölçüleri 28 m x 15 m olarak kabul ediliyor. Basketbol sahasının ortasında bulunan bir çizgi, iki takımın da kendi sahasını belirliyor. Bu çizginin ortasında bulunan yuvarlak ise oyunun başlangıcının yapılmasına yardım ediyor. Potalar, kenar çizgilerinden 1,2 metre içeride bulunuyor. Boyutları ise 1,8 x 1,2 m olmak üzere belirleniyor. Çember yüksekliği 3,05 metre ve çember çapı da 45 cm olarak yer alıyor.
- Takımlar 5 as, 7 yedek oyuncu olmak üzere toplam 12 sporcu ile sahaya çıkarlar
- Basketbol 10’ ar dk lık 4 periyot üzerinden toplamda 40 dk oynanır.
- Normal sürede takımlar berabere kalırsa 5 dk lık uzatma periyotu oynanır
- Hücum yapan takım kendi yarı sahasını 8 saniyede geçmeli ve 25 saniye içerisinde hucumu bitirmesi gerekir, bu süreler aşılırsa top rakip takıma geçer.
- Her takımın ilk üç periyotta 1er diğer periyotlarda ise 2 şer mola hakkı vardır molalar arısı 1 dk dır.
- 2 periyotdan sonra 15 dk lık devre arası verilir
- Sporcu top sürerken topu eline aldıktan sonra durursa topu istediği yöne ve kişiye pas atmak zorunda, tekrardan topu sürme şansı yoktur.
- Sporcu top elindeyken sahayı belirleyen çizgilere basar veya dışarı çıkarsa top rakip takıma verilir. Ancak top saha dışına değmeden sporcu içerdeyken topu çevirir ve sporcu saha dışına temas etmeden topu havadayken sahaya atarsa top yine oyunda kalır.
- Her bir sporcunun 5 faul yapma hakkı vardır. 5 faulünü tamamlayan sporcu oyundan alınır başka bir sporcu oyuna girer 5 faul yapan sporcu oyuna girme hakkını kaybeder
- Takımın 1 periyotta toplam 4 faul hakkı bulunur, 4. faulden sonra yapılan her faule rakip takım serbest atış kullanır.
- Üç sayı çizgisi içinden yapılan sayılar 2, çizgi dışından yapılan sayılar 3 sayı olarak değerlendirilir.
- Sporcu kendi potasına sayı yaparsa rakip takımın kaptanına bu sayı yazılır ama sporcu bilerek kendi potasına sayı atarsa geçersiz sayılır
- Topu potaya tersten atmak kural hatasıdır.
- Maç hava atışıyla başlar ama diğer periyotlar hakem masasının karşısındaki kenar çizgisinden oyun başlatılır.
- Teknik ve sportmenlik dışı faullerde de hakem masasının karşısındaki kenar çizgisinden başlar.
- Maça 15 dk geç kalan takım hükmen yenilmiş sayılır. Bu maçlarda skor 20 – 0 olarak kabul edilir ve hükmen yenilen takıma 0 puan yazılır.
- Oyuncu değişiklikleri oyun durduğu anlarda yapılır.
Cezalar ve ihlaller
- Kural ihlali yapıldığında top rakip takıma geçer.
- Faul yapıldığı durumlarda faul yapan takımın faul hakkı dolmamışsa faulu yapan sporcunun faul sayısı artar 5 faule ulaşan sporcu oyundan alınır.
- Sporcuya şut ve turnike gibi sayı alınacak durumlarda faul yapılırsa takımın faul sayısına bakılmaksızın rakip takım serbest atış kullanır
- Üç sayılık atış esnasında faul yapılırsa rakip takım üç serbest atış kullanır.
- Faul yapılan pozisyon sayı ile sonuçlanmış ise hem sayı atılmış sayılır hemde rakip takım serbest atış kullanır.
- Sert ve sportmenlik dışı fauller de hakem sporcuyu atma hakkına sahiptir
-
Hakemler: Maçlar 1 başhakem 1 veya iki yardımcı hakem ile yönetilir. Onlara masa hakemleri (sayı görevlisi, yardımcı sayı görevlisi, süre görevlisi, şut saati görevlisi) var ise teknik komiser yardımcı olur.
- NOT:Telefon uygulama linki:
- MAKALEYİ BEĞENDİYSENİZ YORUM YAPIN
Çok güzel olmuş 💯
muhteşem olmuş
Çok faydalı olmuş
Çok güzel ve faydalı bir paylaşım