Freestyle Buz Pateni Kuralları Nelerdir

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Freestyle buz pateni kuralları, artistik buz pateni branşının dinamik ve yaratıcı bir alt dalıdır. Bu disiplinde patenciler; atlayışlar, dönüşler, ayak hareketleri ve koreografik bileşenler aracılığıyla teknik becerilerini ve sanatsal ifadelerini sergiler. Freestyle buz pateni kuralları, Uluslararası Paten Birliği (ISU) tarafından belirlenmiştir ve performansın adil, teknik açıdan tutarlı ve estetik olarak değerlendirilmesini sağlar. Aşağıda tekniksel olarak freestyle buz pateni kurallarını bulabilirsiniz

1. Temel Bileşenler ve Teknik Elemanlar

Freestyle programı, çeşitli teknik elemanların birleştirilmesiyle oluşur. Her teknik eleman, zorluk derecesine göre derecelendirilir.

a. Atlayışlar (Jumps)

Freestyle patenin en belirgin ve teknik olarak karmaşık bölümlerindendir. Atlayışlar, kalkış şekline göre isimlendirilir:

• Toe Loop: Arka dış kenardan kalkış yapılır, serbest ayakla buzdan itilerek havaya çıkılır.
• Salchow: İç kenardan kalkış yapılır, vücudun dönüş momentumu ile gerçekleştirilir.
• Loop: Arka dış kenardan kalkış yapılır, diğer ayağın müdahalesi olmadan döner.
• Flip: Arka iç kenardan kalkış yapılır ve serbest ayakla buzdan itilerek yapılır.
• Lutz: Flip’e benzer, fakat dış kenardan yapılır; kenar ihlali cezası vardır.
• Axel: Öne doğru kalkışla yapılan tek atlayıştır ve 1.5 dönüş içerir (çift veya üçlü versiyonları mevcuttur).

Her atlayış, tekli (single), çift (double), üçlü (triple), dörtlü (quad) olarak derecelendirilir.

b. Dönüşler (Spins)

Dönüşler, patencinin eksen etrafında sabit bir noktada döndüğü teknik elemanlardır.

• Camel Spin: Gövde yatay pozisyonda, serbest bacak arkaya uzanmış şekilde döner.
• Sit Spin: Dizler bükülmüş, patenci neredeyse oturur pozisyondadır.
• Upright Spin: Gövde dik pozisyonda, bacaklar değişebilir.
• Combo Spin: Aynı dönüş içerisinde pozisyon veya ayak değişimi yapılır.

Dönüşlerin geçerli sayılabilmesi için minimum 3 tam dönüş yapılmalı, yüksek puan alması için ise minimum 6 dönüş, çeşitlilik ve kontrol şarttır.

c. Adım Dizileri (Step Sequences)

Buz üzerinde çeşitli kenar geçişleri, dönüşler (twizzle, mohawk, choctaw), çapraz kayışlar ve yön değişiklikleri içeren dizilerdir. Koreografik yapının en teknik bileşenidir.

• Lineer (düz çizgi), daire, yılan gibi (serpentin), diagonal gibi farklı geometrilerde yapılabilir.
• Değerlendirme, ritim uyumu, zorluk, buzun kullanımı ve akıcılık üzerinden yapılır.

2. Program Türleri ve Süre

Freestyle buz pateni yarışmalarında iki temel program türü vardır:

a. Kısa Program (Short Program)

• Süre: Kadınlar ve erkeklerde 2 dakika 40 saniye (+/- 10 saniye).
• Belirlenmiş yedi zorunlu eleman içerir: 3 atlayış, 3 dönüş ve 1 adım dizisi.
• Tüm elemanlar teknik zorluk ve sanatsal bütünlük açısından değerlendirilir.

b. Serbest Program (Free Skate)

• Süre: Kadınlar için 4 dakika, erkekler için 4 dakika 30 saniye (+/- 10 saniye).
• Daha fazla teknik eleman içerir: genellikle 12–13 eleman.
• Patenci daha özgürdür; koreografi, müzik uyumu ve teknik içerik açısından çeşitlilik gösterebilir.

3. Puanlama Sistemi (ISU Judging System)

a. Teknik Eleman Skoru (TES – Technical Element Score)

• Her eleman, Base Value (BV) ile başlar.
• Hakemler, +5 ila -5 arasında Grade of Execution (GOE) puanı verir.
• Yanlış kenar, adım eksikliği, düşüş gibi hatalar GOE’yi düşürür.

b. Program Bileşen Skoru (PCS – Program Components Score)

Sanatsal ve sunum kalitesine göre beş başlıkta değerlendirilir:

1. Skating Skills (kayış kalitesi, kenar hâkimiyeti)
2. Transitions (geçiş zenginliği ve akıcılığı)
3. Performance (beden dili, ifade gücü)
4. Composition (koreografi yapısı)
5. Interpretation (müziğin yorumu)

c. Cezalar

• Düşüş: -1 puan
• Zaman aşımı: -1 puan
• İzin verilmeyen eleman: null sayılır, ayrıca -1 ceza
• Yetersiz rotasyon (under-rotation): Teknik panel değerlendirmesine bağlı olarak puan kırılır

4. Kostüm ve Güvenlik Kuralları

• Kostümler müziğe ve temaya uygun olmalı; aşırı abartı veya dikkat dağıtıcı tasarımlar puan kaybına neden olabilir.
• Buz üstünde herhangi bir aksesuar bırakmak yasaktır.
• Koruyucu ekipman, yarışma formatında kullanılmaz, ancak antrenmanlarda önerilir.

5. Yaş ve Kategorilere Göre Kısıtlamalar

• Gençler (Junior) ve büyükler (Senior) için farklı program uzunlukları ve teknik gereklilikler vardır.
• Junior sporcularda bazı zorlayıcı dönüş kombinasyonları ve quad atlayışlar kısıtlanabilir.