Havale ve bayılma durumlarında ilk yardım uygulamaları, doğru ve hızlı müdahaleyi gerektirir. İşte her iki durum için temel ilk yardım adımları:
Havale Durumunda İlk Yardım
Havale, genellikle ateşli hastalıklar ya da nörolojik bir problem nedeniyle ortaya çıkabilir.
- Sakin Kalın ve Çevre Güvenliğini Sağlayın:
- Kişinin çevresindeki tehlikeli objeleri uzaklaştırın.
- Yaralanmayı önlemek için kişiyi güvenli bir alana alın.
- Kişiyi Yan Tarafa Çevirin:
- Solunum yollarının açık kalması için kişiyi yan yatırın.
- Ağzında bir şey varsa (yemek, kusmuk vb.) çıkmasına izin verin.
- Zorla Müdahalede Bulunmayın:
- Kişinin ağzını açmaya ya da dilini tutmaya çalışmayın.
- Ağızdan bir şey vermeyin.
- Nabız ve Solunumu Kontrol Edin:
- Eğer solunum veya nabız yoksa temel yaşam desteği (CPR) başlatılabilir.
- Tıbbi Yardım Çağırın:
- 112’yi arayarak profesyonel yardım isteyin.
- Havale süresi 5 dakikadan uzun sürerse veya tekrar ederse acil müdahale gereklidir.
- Ateş Varsa Soğutun:
- Hafif ılık bir bezle vücudu silerek ateşi düşürmeye çalışın.
- Buz veya çok soğuk su kullanmaktan kaçının.
Bayılma Durumunda İlk Yardım
Bayılma (senkop), geçici olarak beyne yeterli kan gitmemesi nedeniyle meydana gelir.
- Kişiyi Güvenli Bir Ortama Alın:
- Kişinin düşme riskini önleyin ve sırt üstü yatırın.
- Çevresinde tehlike oluşturabilecek nesneleri kaldırın.
- Bacakları Yükseltin:
- Kanın beyne doğru gitmesini sağlamak için bacakları 30 cm kadar yukarı kaldırın.
- Solunum ve Nabzı Kontrol Edin:
- Solunum varsa kişinin rahat nefes almasını sağlamak için kıyafetlerini gevşetin.
- Kusma riski varsa kişiyi yan yatırın.
- Temiz Hava Sağlayın:
- Ortamın havasız olmadığından emin olun.
- Pencereyi açarak veya hafif yelpaze ile temiz hava sağlayın.
- Kişiyi Uyandırmaya Çalışın:
- Hafifçe seslenerek veya omzuna dokunarak kişinin bilincini kontrol edin.
- Bilinç kaybı devam ederse ve solunum yoksa CPR uygulamayı düşünün.
- Tıbbi Yardım Çağırın:
- Bayılma birkaç dakikadan uzun sürüyorsa, başka belirtiler varsa veya kişi bilincini tamamen kaybetmişse hemen 112’yi arayın.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Kişiyi yalnız bırakmayın.
- Su, yiyecek ya da ilaç vermeye çalışmayın.
- Profesyonel yardım gelene kadar durumu takip edin.
Her iki durumda da panik yapmadan temel ilk yardım kurallarını uygulamak hayat kurtarıcı olabilir. İlk yardım eğitimi almak, bu tür durumlarda daha etkili olmanızı sağlar.
