Bilinç bozukluklarında ilk yardım, kişinin durumunu değerlendirmek ve hayati tehlikeyi önlemek için hızlı ve doğru bir şekilde hareket etmeyi gerektirir. Aşağıda, bilinç bozukluğu yaşayan birine ilk yardım yaparken izlenmesi gereken adımlar yer almaktadır:
1. Durumun Değerlendirilmesi
- Kişinin bilincini kontrol edin: Yüksek sesle adını söyleyin veya omzuna hafifçe dokunarak tepki vermesini sağlayın.
- Eğer kişi tepki vermiyorsa, bilinçsiz kabul edilir ve acil müdahale gereklidir.
2. 112 Acil Yardımı Arayın
- Acil servisi hemen arayın ve durum hakknda bilgi verin (bilinç kaybı, solunum durumu, travma olup olmadığı vb.).
3. Kişiyi Güvenli Bir Pozisyona Getirin
- Solunum kontrolü yapın:
- Kişinin ağzını ve burun deliklerini kontrol edin. Tıkalıysa temizleyin.
- Baş-çene pozisyonu ile hava yolunu açın (kişiyi sırtüstü yatırıp başını hafifçe geriye eğin).
- Nefes alıyorsa:
- Kişiyi “yan yatış pozisyonuna” (koma pozisyonu) getirin. Bu pozisyon, kusma gibi durumlarda boğulmayı önler.
- Nefes almıyorsa:
- Temel yaşam desteği (CPR) uygulayın:
- 30 göğüs basısı + 2 kurtarıcı nefes uygulayın ve sağlık ekipleri gelene kadar devam edin.
- Temel yaşam desteği (CPR) uygulayın:
4. Etrafta Tehlikeleri Ortadan Kaldırın
- Kişiyi çevredeki tehlikelerden uzaklaştırın: Trafik, yangın, elektrik akımı gibi riskleri değerlendirin.
- Kişiyi hareket ettirmeyin: Boyun veya omurga yaralanması şüphesi varsa kişiyi hareket ettirmekten kaçının.
5. Bilinç Bozukluğunun Nedenine Göre Müdahale Edin
- Şeker hastalığı şüphesi (hipoglisemi veya hiperglisemi):
- Bilinci açık ancak zayıfsa, şekerli bir içecek verin.
- Bilinç kapalıysa ağızdan herhangi bir şey vermeyin.
- Epilepsi nöbeti:
- Nöbet sırasında kişiyi koruyun, etrafındaki sert cisimleri uzaklaştırın.
- Nöbet bitene kadar müdahale etmeyin.
- Nöbet sonrası kişi bilincini toparlayana kadar yan yatırın.
- Zehirlenme:
- Zehirlenme belirtilerini kontrol edin (kusma, bilinç kaybı, nefes almada zorluk).
- Ağızdan bir şey vermeyin ve acil tıbbi yardım isteyin.
6. Hasta Sakinleştirilir ve İzlenir
- Kişinin durumu stabil hale gelene kadar yanında kalın.
- Nefes alma, nabız ve bilinç durumunu sürekli kontrol edin.
Not: İlk yardım eğitimi almak, bu tür acil durumlarda daha bilinçli ve etkili müdahale etmenizi sağlar. Unutmayın, yanlış bir müdahale durumu daha da kötüleştirebilir.
