İşte uzun atlama kurallarının ayrıntılı bir şekilde açıklaması:
1. Yarışma Alanı ve Ekipman
Uzun atlama, belirli standartlara sahip bir pist ve atlama havuzunda gerçekleştirilir.
a. Koşu Pisti
- Uzun atlama pistinin minimum uzunluğu 40 metre, genişliği ise 1,22 metre olmalıdır.
- Pist, sporcuların maksimum hız kazanabilmesi için özel malzemelerden (genellikle sentetik) yapılmıştır.
b. Atlama Tahtası
- Atlama tahtası, pistin sonunda yer alır ve atlayışın geçerli sayılması için sporcu bu tahtayı kullanmalıdır.
- Tahtanın boyutları:
- Uzunluk: 1,21 metre
- Genişlik: 20 cm
- Kalınlık: 10 cm
- Tahtanın ön tarafında, beyaz bir faul çizgisi bulunur. Bu çizgiye basılabilir, ancak çizginin ötesine geçen herhangi bir temas faul olarak değerlendirilir.
- Tahtanın hemen önüne bir plastisin paneli yerleştirilir. Bu panel, sporcu faul yaptığında iz bırakır ve hakemler için kontrol aracı görevi görür.
c. Kum Havuzu
- Kum havuzu, sporcuların iniş yaptığı alandır.
- Genişlik: Minimum 2,75 metre
- Havuzun zemini, sporcuların güvenliği için özel olarak hazırlanan ince bir kum tabakasıyla kaplıdır.
2. Atlayış Süreci
Uzun atlama, üç ana bölümden oluşur:
- Koşu: Sporcu, hız kazanmak için koşu pistinde belirli bir mesafeyi kat eder.
- Sıçrama: Sporcu, atlama tahtasına geldiğinde tek ayakla sıçrar.
- İniş: Sporcu, havada vücut pozisyonunu koruyarak kum havuzuna iniş yapar.
Koşu Kuralları
- Sporcu, koşuya istediği noktadan başlayabilir. Ancak koşu pistinin dışına çıkmamalıdır.
- Sıçramadan önce hızını artırarak en uygun pozisyonu almalıdır.
Sıçrama Kuralları
- Sporcu, atlayışını tek ayakla yapmak zorundadır. İki ayakla sıçrama faul sayılır.
- Atlama tahtasının beyaz çizgisine basılabilir, ancak tahtayı aşan her temas faul olarak değerlendirilir.
Havada Teknik
- Sporcu, havadayken çeşitli teknikler kullanabilir:
- Yürüyüş tekniği (hang technique): Havada adım atıyormuş gibi bir pozisyon alınır.
- Asılma tekniği (hitch-kick): Havada asılma hareketi yapılarak denge korunur.
- Amaç, iniş sırasında en uzun mesafeyi elde etmektir.
İniş Kuralları
- Sporcu, kum havuzuna düştüğünde en yakın iz, ölçüm noktası olarak alınır.
- Kum havuzunda yapılan izler geriye doğru çekilmemeli veya değiştirilmemelidir.
3. Ölçüm Kuralları
- Ölçüm, atlama tahtasının sıçrama çizgisi ile kum havuzunda sporcunun vücut izinin en yakın noktası arasındaki mesafeden yapılır.
- Ölçüm, milimetre hassasiyetinde yapılır.
- Faul durumlarında ölçüm yapılmaz.
4. Geçersiz Atlayış Durumları
Atlayış şu durumlarda geçersiz sayılır:
- Atlama tahtasının dışına veya ötesine basmak.
- İki ayakla sıçramak.
- Kum havuzu dışında bir alana iniş yapmak.
- Kum havuzunda iz bırakmayacak şekilde düşmek.
- Koşu sırasında durup yeniden başlamak.
- Atlama tahtasına hiç basmadan atlayış yapmak.
5. Yarışma Formatı
- Sporcular genellikle 3 veya 6 atlayış hakkına sahiptir.
- Her sporcu, en iyi atlayış derecesine göre sıralanır.
- Eşitlik durumunda, ikinci en iyi atlayış dikkate alınır.
- Yarışma, eleme turları ve final şeklinde organize edilebilir.
6. Rüzgar ve Çevresel Faktörler
- Rüzgar desteği, atlayışın geçerli sayılması için +2 m/s’yi aşmamalıdır.
- Rüzgar hızı, her atlayıştan önce ve sonra ölçülür.
- Hava koşulları, sporcuların güvenliği açısından uygun olmalıdır.
7. Sporcu Ekipmanları
- Ayakkabılar: Sporcuların ayakkabıları, zıplama ve iniş sırasında kaymayı önleyecek şekilde tasarlanmalıdır. Ayakkabı tabanı 20 mm’den kalın olmamalıdır.
- Giysiler: Atletizm yarışma standartlarına uygun, rahat ve hareket özgürlüğü sağlayan giysiler kullanılmalıdır.
8. Hakemler ve Gözetim
- Hakemler, atlayış sırasında sporcunun kurallara uygun hareket edip etmediğini denetler.
- Ölçümlerden ve kararların doğruluğundan sorumlu olan hakemler, elektronik ölçüm cihazları veya manuel ölçüm araçları kullanabilir.
Bu detaylı kurallar, Dünya Atletizm Federasyonu (World Athletics) tarafından belirlenmiş olup ulusal ve uluslararası yarışmalarda uygulanır. Sporcuların ve organizatörlerin bu kurallara tam uyum sağlaması beklenir.