Trafik kazalarında ilk yardım, kazazedelerin durumunu stabilize etmek, hayat kurtarmak ve sağlık ekipleri gelene kadar destek olmak için yapılan müdahaleleri içerir. İşte trafik kazalarında ilk yardım aşamaları:
1. Güvenlik Önlemleri
- Kazanın olduğu alanın güvenliğini sağlayın:
- Dörtlüleri yakın, uyarı reflektörlerini yerleştirin.
- Eğer ortamda tehlike (yangın, patlama riski, yoğun trafik) varsa kazazedeleri güvenli bir alana taşıyın.
- Kendi güvenliğinizi sağlayın:
- Yelek giyin ve araçtan inerken dikkatli olun.
2. Durumun Değerlendirilmesi
- Kazazedelerin sayısını ve durumlarını değerlendirin:
- Bilinci açık mı?
- Solunum ve nabız var mı?
- Ciddi kanama, kırık, yanık veya başka yaralanma var mı?
- Acil durum çağrısı yapın: 112’yi arayın ve net bilgiler verin:
- Olay yeri
- Yaralı sayısı ve durumları
- Olası riskler (araç yangını, kimyasal madde vb.).
3. İlk Yardım Müdahaleleri
a) Bilinç Kontrolü:
- Bilinci kapalı kazazedelere yaklaşmadan önce nefes kontrolü yapın.
- Solunum varsa: Sırt üstü yatırın ve başı yana çevirerek kusma riskine karşı koruyun.
- Solunum yoksa: Temel yaşam desteği (CPR) uygulayın.
b) Kanama Kontrolü:
- Kanayan bölgeye temiz bir bezle doğrudan baskı uygulayın.
- Turnike uygulaması yalnızca çok ciddi, kontrol edilemeyen kanamalarda yapılmalıdır.
c) Kırık ve Çıkıklar:
- Kırık veya çıkık olduğunu düşünüyorsanız yaralıyı hareket ettirmeyin.
- Yaralanan bölgeyi sabitlemek için atel veya destek malzemesi kullanabilirsiniz.
d) Boyun ve Omurga Yaralanması Şüphesi:
- Yaralıyı kesinlikle hareket ettirmeyin.
- Boyun desteği sağlayacak şekilde başını sabit tutun ve ambulans gelene kadar bekleyin.
e) Şok Belirtileri:
- Soğuk terleme, soluk cilt, hızlı ve zayıf nabız şok belirtileridir.
- Yaralıyı sırt üstü yatırın, ayaklarını hafifçe yukarı kaldırın.
- Üzerini örtüp ısısını koruyun.
f) Yanık veya Kimyasal Madde Maruziyeti:
- Yanık varsa bölgeyi soğuk suyla serinletin.
- Kimyasal bir madde varsa, temas eden kıyafetleri çıkarın ve bölgeyi bol suyla yıkayın.
g) Bilinçsiz ve Kusma Durumu:
- Kazazedeyi yan yatırarak hava yolunun açık kalmasını sağlayın.
4. Araç İçindeki Kazazedelere Müdahale
- Eğer yaralı araç içindeyse ve hayati tehlike (yangın, patlama riski) yoksa müdahale etmek için profesyonel ekipleri bekleyin.
- Araçtan çıkarılması gerekiyorsa boyun ve omurga desteği sağlayarak dikkatli bir şekilde çıkarın.
5. Profesyonel Yardım Beklenirken
- Yaralılarla konuşarak sakinleştirin.
- Yaralıları sıcak tutun ve kan dolaşımını desteklemek için sabit durmalarını sağlayın.
- Sağlık ekipleri geldiğinde olay yerinde neler yaptığınızı ve kazazedelerin durumunu net bir şekilde bildirin.
Önemli Notlar
- Eğitimli değilseniz: Yanlış müdahaleler kazazedeye daha fazla zarar verebilir. İlk yardım eğitimi alarak bilgi ve becerilerinizi geliştirin.
- Soğukkanlılığınızı koruyun: Panik, doğru karar almayı zorlaştırabilir. Durumu kontrol altında tutmaya çalışın.
- 112’yi erken arayın: Profesyonel yardımın zamanında gelmesi hayati önem taşır.