UZUN ATMALA

Uzun Alama: sporcunun belli bir mesafe uzaklıktan (30-45 m) koşarak belli bir hıza ulaştıktan sonra sıçrama tahtası dediğimiz 30 cm genişliğinde beyaz bir tahta üzerinde 10 cm olarak belirlenmiş kırmızı alana basmadan kum havuzuna en uzağa atlama veya sıçramaya uzun atlama denir. Uzun atlamada sıçrama tahtasının kum havuzuna uzaklığı 1 m dir. Amaç sıçrama tahtasından kum havuzuna en uzağa sıçramaktır, en uzak mesafeye sıçrayan sporcu birinci olur. Uzun atlama koşu pistinin genişliği 1.22m, kum havuzunun uzunluğu en az 8 m en çok 10 m, genişliği ise 2.75 m dir. Kum havuzu ile atlama tahtası aynı seviyede olmalıdır.

UZUN ATLAMANIN KURALLARI

1. Her sporcunun üç atlama hakkı vardır
2. Sporcu atlama tahtasında kırmızı alana basarsa atlayış geçersiz olur
3. Her üç atlayışında geçersiz olması durumunda sporcu elenir
4. Atlayıştan sonra kum havuzu atlama tahtasıyla aynı seviyeye getirtilir
5. Sporcu atlayıştan sonra atlayış yönünde kum havuzundan çıkmalıdır
6. Sporcu atlayıştan sonra kum havuzundan en geride bırakılan izden ölçüm yapılır.
7. Sporcu atlayış sırasında sıçrama tahtasının önünden yani kum havuzuna yakın bölümden atlayışı gerçekleştirirse atlayış geçerli sayılmaz
8. Geçersiz sayılan atlayışlar kırmızı bayrak, geçerli atlayışlar beyaz bayrak ile gösterilir
9. Sporcu malzemeleri seçerken hafif malzeme olan tayt, şort, vb malzemeler seçmelidir
10. Sporcu ayakkabı seçerken uzun atlamaya uygun çivili ayakkabı seçmelidir.
11. Sporcunun sırası geldiğinde en fazla 1.5 dk içinde atlayışını gerçekleştirmesi gerekir
12. Her sporcu 3 atlayışını gerçekleştirdikten sonra en iyi atlayışı yapan 8 sporcu bir sonraki turda 3 atlayış hakkı kazanır
13. Uzun atlama 4 bölümden oluşur; hızlanma, sıçrama, uçuş, konma

UZUN ATLAMANIN AŞAMALARI

• Yaklaşma koşusu (hız alma)
• Sıçrama
• Uçuş
• Konma

Yaklaşma koşusu: Uzun atlamada en uzak mesafeye atlamayı etkileyen en önemli unsur sporcunun yaklaşma koşusudur. Özellikle sıçrama tahtasından önceki 10 m deki hızı ve tahtaya basmadan önceki son üç adımı sporcunun performansını belirgin ölçüde etkiler. Uzun atlamacının koşu sırasında dikkat etmesi gereken unsurlar;

• Koşu esnasında maximum hıza ulaşmak
• Sıçrayıştan önce ayak parmakları ile sıçrama tahtasındaki kırmızı alana olan uzaklığı en aza indirmek
• Sıçramaya başlamadan sıçrama için vücudunu en doğru pozisyona getirmeli
• Sıçrama tahtasına ayağını doğru bir şekilde yerleştirmek

Sıçrama: Sporcu yaklaşma koşusunu gerçekleştirdikten sonra sıçrama bölümüne veya sıçrama tahtasına basma bölümüne gelir. Sporcunun sıçrama ayağının yere temas etmesi, bacağının doğru bir açı ile bükülmesi ve dizin gerilmesi bölümlerinden oluşur. Sıçrama bölümünde sporcu mümkün olduğunca sıçramasını düzgün gerçekleştirmesi ve sıçrama ivmelenmesini doğru biçimde yapması gerekir, doğru bir açıya ulaşamaz ise uçuş sırasında havada kalma süresi azalır buda sporcunun gerçekleştirmek istediği en uzak mesafeye atlamasını engeller

Uçuş: Sporcunun sıçrama ile kum havuzuna teması arasındaki ve havada kalma (asılma) süresidir. Sporcu havada kalma süresi ne kadar uzun olursa atlayışını da o kadar uzağa gerçekleştirir. Bu bölümde sporcular farklı teknikler kullanırlar. Bu teknikler; asılma, adımlama, karışık, döngü ve yelken tekniklerin sporcular kullanırlar.

Konma: her iki bacağın havadayken mesafe kaybetmemek için ileri doğru uzatılması ve topukları kuma temas etmesiyle vücudunu da öne yani dizlerini bükerek mesafe kaybetmemek için yerde mümkün olduğunda çömelik pozisyonunu almalıdır. Sporcu kum havuzuna düşmeden (konma) önce havadayken kollarını öne doğru savurmalıdır aksi durumda elleri düştüğü yerden geriye temas edeceğinden istediği mesafeye ulaşmamış olur.

ÜÇ ADIM ATLAMA

Üç Adım Atlama: Ardışık olarak üç hareketten ( bölümden) oluşan bir atlama çeşididir. Bu bölümler ardı ardına kesintisiz olarak yapılır. Bunlar sıçrama, adım alma ve atlama bölümleridir.

 Amaç sporcunun üç adım atlayarak en uzak mesafeye atlamayı hedeflerler. Üç adım atlama alanı uzun atlamadaki gibi 30-45 metre uzunluğunda 1.22 cm genişliğinde koşma alanı, 10 metre uzunluğunda 2.75 m genişliğinde kum havuzuna, uzun atlamadan tek farkı uzun atlamada sıçrama tahtası ile kum havuzunun arasındaki uzaklık 1 m iken üç adım atlamada ise bayanlarda 11 m erkeklerde 13 m den başlamaktadır.

 Bu kurallar olimpiyatlarda geçerli olup her ülke ve federasyon yaş gruplarına göre değişiklik gösterebilir. Sporcu sıçrama tahtası üzerinden tek ayakla sıçrar ve aynı ayağının üzerine iner daha sonra bunu izleyen uzun bir adım alır bu adımı diğer ayağının üzerine düşer en sonunda ise sporcu iki ayağının üzerinde kum havuzuna düşer.

Eğer sporcu ilk sıçrayışını sol ayağıyla yapmış ise yine sol ayağının üstüne düşer (sıçrama) daha sonrasından uzun bir adım alarak sağ ayağının üzerine düşer (adım alma), sağ ayağıyla sıçradıktan sonra çift ayağı ile kum havuzuna düşer. Sağ-sol-sağ-çift  veya sol-sağ,sol-çift şeklindedir.

Sporcu atlayışını gerçekleştirirken en yükseğe değil de sıçrayış esnasında daha uzağa adım almalı ve havada kalma (asılma) süresi uzun olmalıdır.

ÜÇ ADIM ATLAMANIN KURALLARI

1. Sıçrama adım alma ve atlayıçtan oluşur
2. İlk sıçrayışı hangi ayağı ile gerçekleştirdi ise aynı ayağının üzerine düşecek şekilde yapmalı adım alma kısmında ise diğer ayağının üstüne düşmeli ve atlayış (konma) dediğimiz bölümde sporcu iki ayağının üzerine düşer
3. Sıçrama tahtasının kum havuzuna uzaklığı modern olimpiyatlarda kadınlarda 11 m erkeklerde 13 m dir.
4. Sıçrama tahtasının uzaklığı yaş katagorisine göre değişiklik gösterebilir
5. Atlayışın mesafesini ölçerken hakemler sıçrama tahtası ile sporcunu kum havuzuna en son temas ettiği bölümden ölçümü gerçekleştirir.
6. Sıçrama tahtası ile kum havuzu aydı düzlemde olmalı
7. Her atlayıştan sonra kum havuzu düzeltilmeli
8. Geçersiz atlayışlar kırmızı bayrak, geçerli atlayışlar ise beyaz bayrak ile gösterilir
9. Sırası gelen sporcu 1.5 dk da atlayışını gerçekleştirmelidir.
10. Yarıçmalarda her sporcunun 6 atlayış yakı vardır
11. 6 atlayış sonunda sporcunun en uzağa atladığı mesafe o sporcunun yarışmadaki sıralayışını belirler   En uzağa atlayan sporcu 1. Olarak kabul edilir
12. Her atlayışın ölçümü atlayıştan sonra yapılır

Geçersiz sayılan atlayışlar

1. Koşu veya atlama hareketi sırasında sporcu vücudunun bir bölümü sıçrama tahtasının önüne temas ederse atlayış geçerse
2. Sporcu kum havuzunun dışına düşerse
3. Sıçrama tahtasında kırmızı alana basarsa
4. 1.5 dk içinde atlayışını gerçekleştirmemişse

YÜKSEK ATLAMA

Yüksek atlama: sporcu koşarak belirli bir hıza ulaştıktan sonra belli bir yükseklikteki sabit olmayan bir çıtanın üstünden tek ayaküstün de sıçrayarak çıtayı düşürmeden atlanan bir spor dalıdır. Amaç sporcunun dikey olarak sıçrayış ile en yüksek çıtayı geçmesidir. Yüksek atlamayı diğer atletizm branşlarından ayıran üç özellik vardır. Bunlardan ilki yüksekliğin dikey olarak ölçülmesi, ikincisi koşunun kavisli yapılması, sporcu belirlenen yüksekliği geçtikçe sayısız atlama hakkına sahiptir. Sporcu koşusunu giderek artan bir şekilde ve son üç adımı seri ve kısa adımlarla yapar.

Yüksek atlamada en önemli kural çıtanın yere düşmemesidir. Aynı zamanda atlayış esnasında sporcu çıtaya temas eder ve çıta yere düşmez ise atlayış geçerli sayılır. Art arda üç başarısız atlayıştan sonra sporcu elenir. Yüksek atlama sporcusu alt limitte belirlenen yüksekliği artırmak koşuluyla herhangi bir yüksekliği pas geçme (atlamama) hakkına sahiptir. Yüksek atlamada en önemli kurallardan biriside sporcunun atlayışı tek ayak üstünde yapmasıdır. Sporcu atlayışı gerçekleştirmiş ama minderdeyken çıta düşmüş ise atlayış geçersiz sayılır. Yükseklik ölçümü yan dikmelere konmuş çıtanın ortasından yapılır.

Yüksek atlamada minder ve çıtanın özellikleri

1. Çıta: metal ağaç veya esneyebilen fiberglas malzemeden yapılmış 4 m uzunluğunda, 2 kg ağırlığındadır. Üçgen veya silindir şeklinde uçları yan dikmelerden düşmemesi için kare veya üçken şeklindedir
2. Koşu alanı ve sıçrama sahası: sporcu istediği uzaklıktan koşusuna başlayabilir. Saha genellikle kaymayan tartan pilastikten yapılır. Koşu alanı 15m den az olmamalıdır
3. Yan dikmeler: metalden yapılmış yere düşmemesi için alt kısmı belli bir ölçüde daire veya kare şeklinde, ve belli bir ağırlıktadır.
4. Yüksen atlama minderi: 4 m eninde 5 m boyunda 50-60 cm yüksekliğinde yumuşak minderden veya süngerden yapılır.

Yüksek atlamanın aşamaları

• Hız alma koşusu: kavisli bir şekilde koşulur, koşu uzunluğu 15 m den az olmamak şartı ile sınırsızdır, sporcunun koşma hızı yavaştan hızlıya doğru son üç adıma kadar maksimal hıza ulaşmalı, son üç adım seri ve kısa adımlar alınır
• Sıçrama ayağının yerleştirilmesi ve sıçrama: sıçrama mindere uzak ayakla sıçrama anında ayak topuğu yere basmalıdır. Sıçramaya başlamadan iki kol vücudun gerisinde olmalı, savurma bacağı yukarı doğru hızlıca savrulur, vücudun gerisinde olan iki kol öne yukarı dğru hızlıca savrulur
• Çıtayı geçme: Sıçramadan sonra sıçrama bacağı gibi bükülü duran savurma bacağı sarkıtılır,
•  Sıçrama sırasında savurma bacağı omuza ve çıtaya paralel durumdadır, sıçrama sırasında sırt tamamen çıtaya paralel olmalıdır,
• Kalça çıtayı geçer geçmez aşağı bastırılır ki ayaklar çıtadan rahat geçsin
• Omuzlar çıtayı geçer geçmez kalça yukarı
• Konma (düşme)

Yüksek atlama teknikleri

                       Binme (straddle)tekniği: bu teknikte çıtayı geçme esnasında sporcunun yüzü yere bakar konumdadır. Vücudunu çıtanın etrafında döndürerek atlar

                    Makaslama tekniği: makaslama tekniğinde sporcu koşusunu gerçekleştirdikten mindere uzak olan ayağını sıçramadan önce yerleştirdikten sonra mindere yakın ayağını kaldırır ayağı çıtayı geçtikten sonra diğer ayağını çıtanın üstünden geçirir.

                Fosbury flop (sırt üstü) tekniği: Bu teknikte sporcu hızlanma koşusunu gerçekleştirdikten sonra mindere uzak olan ayağının topuk kısmı mindere gelecek şekilde yerleştirir bundan sonra sporcunun sırtı çıtaya doğru dönmüş olacaktır. Sıçrayışını gerçekleştirdikten sonra sporcunu önce başı en son ise ayakları çıtayı geçer ve sporcu sırt üstü mindere düşer.

SIRIKLA YÜKSEK ATLAMA

Sırık Nedir Nasıl Atlanır: Sırıkla yüksek atlama sporcunun esnek fiberglas malzemeden yapılmış bir sırık ile önceden belirlenmiş ve yan dikmelere yerleştirilmiş esnek bir çıtanın üzerinden atlaması ile yapılan bir spordur. Amaç sporcunun çıtayı düşürmeden en yükseği atlamasıdır.

Sırıkla Yüksek Atlama Yarışma Kuralları

• Sporcu, atlayışına hangi yükseklikten başlayacağını hakeme önceden söylemelidir.

• Sırıkla yüksek atlama yapan sporcu her atlayışını 1 dakikada yapmak zorundadır.

 • aynı sporcunun birbirini takip eden iki atlayışı arasında 3 dakika olmalıdır.

• Yarışa iki ya da üç yarışmacı devam ettiğinde atlayış süresi 2 dakikaya çıkarılır.

• Eğer bir yarışmacı kalmışsa bu süre 5 dakikaya çıkar.

• Sırıkla yüksek atlama alanında zaman sayacı yoksa sürenin bitimine 15 saniye kala sporcuya, sarı bayrak ile hakemler tarafından işaret verilir.

 Sırıkla yüksek atlamada en sık yapılan hatalar

 • Atlayışı yaptıktan sonra çıtayı düşürmek.

 • Verilen sürede atlayışı yapmamak.

 • Atletin atlayışından sonra sırıkla yüksek atlama çıtasının destekleri üzerinde kalmaması.

• Ayakları yerden kesildikten sonra ellerin yerini değiştirmek veya yukarıdaki elini daha üstteki bir noktaya götürmek.

 • Çıtayı geçerken eliyle çıtaya dokunmak.

Sırıkla Yüksek Atlamada Kullanılan Malzemeler Minder ölçüsü uzunluğu 4m, eni 2,5m yüksekliği 60 cm ölçülerinden az olmamalıdır. Koşu yolu en az 40 – 45 m olmalıdır. Dikmeler, elektrikli, manüel, otomatik ve yarı otomatik olanları da bulunmaktadır. Geçme çıtası, esnek bir maddeden yapılan fiberglasdır

 • Birden fazla yarışmacı yarışa devam ettiği sürece her turda çıta 5 cm’ den az yükseltilmez ve hiçbir zaman çıtanın yükseltilme aralıkları artırılamaz.

• Yarışta tek kalan atlet istediği yükseklikte atlayışını yapabilir.

5. Sırıkla Yüksek Atlamanın Bölümleri

Sırıkla Yüksek Atlamanın Bölümleri:

Bunlar Sırığın tutulması, Yaklaşma koşusu ve sırığı taşıma, Sırığın saplanması, Sıçrama ve sırığın bükülmesi, Salınım, geriye yuvarlanma, gerilme ve dönme ,Çıtayı geçme, sırığı bırakma ve konma

Sırığın tutuluşu; sırık iki el ile tutulur. Sırığı tutuş yüksekliği yeni öğrenenler ile usta atlayıcılar için farklıdır. Eller arasındaki genişlik, her sporcunun kendi omuz genişliği kadar olmalıdır. Sırık her parmakla kavranmalı, ama parmaklar sırığı fazla sıkmamalıdır. Sırık solak olmayanlar için, sol kol önde sağ kol arkada olacak şekilde tutulmalıdır.

 Sırığı taşıma: sırığın taşınması üç şekilde olur bunlar yüksek, orta ve alçak taşıma şekilleridir

 1)Yüksek taşımada; sırığın ucu atletin baş hizasından daha yüksektir.

2) Orta taşımada; sırığın ucu atlayıcının baş hizasındadır.

3) Alçak taşıma: sırığın ucu, atlayıcının baş hizasından aşağıdadır. Yani yere paralel konumdadır.

Yaklaşma koşusu: Yaklaşma koşusunun uzunluğu, sırıkla yüksek atlamada da sporcunun özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Yeni başlayan sporcular, hız alma koşusuna daha kısa mesafeden başlamalıdırlar. Atlayıcılar, koşuya başlangıç noktasından sıçrama noktasına kadar giderek artan hızla koşmalıdırlar. Son 5–6 adım daha kontrollü olmalıdır. Koşu, ayak ucunda yapılmalı, adımlar diz çekiliyormuş gibi atılmalıdır.

Sırığın saplanması son beş adımda, sırığın ucunun yere yavaş yavaş indirilmesiyle başlar. Son sıçrama adımından önce, sağ kol arkadan yukarı ve sola hareket ederek baş hizasına kadar kaldırılır. Sıçrama ayağının sıçrama noktasına gelmesiyle, sırık kazana sokulur. Sağ kol önden sola doğru hareketini sürdürerek sırığı gövdenin önüne getirir. Bu sırada sırık kazana saplanır ve kazanın arka duvarına dayanması sağlanır. Sol kol dirsekten bükülü, sağ kol yukarıda gergin durumdadır.

Sağ kol ile sıçrama bacağının topuğu aynı çizgi üzerindedir. Sıçrama ve sırığın bükülmesi sırığın kazana saplanması ile başlar. Uzun atlamadaki sıçramaya benzer bir şekilde yapılır. Sıçrama ayağı, çabuk bir şekilde yeri terk eder. Gövde dik tutulur. Savurma bacağı dizden bükülü yukarı savrulurken, sıçrama bacağı yeri terk eder. Sol kol dirsekten bükülürken, sırığı yukardan tutan sağ kol gergin durumdadır. Sol kol sırığı ileri, sağ kol aşağı çekerek sırığı büker. Sırığın bükülme derecesi sırığı tutan iki kol arasındaki uzaklığa göre değişir.

Sıçrama ve sırığın bükülmesi: Kuvvetli bir sıçramadan sonra, sıçrama bacağı yeri terk ederek ileri doğru salınım için savurma bacağının yanına çekilir. Sırığın yanından ileri ve yukarı doğru salınım başlar. Gövdenin üst bölümü geriye doğru bırakılırken bacaklar birbirine paralel ve bükülü konumda kalçayla birlikte yukarı sürülür. Bükülmenin artmasıyla, ön kol sırığa yaklaştırılır. Bu konumda gövde ile bacaklar L pozisyonu alır. Kalça ve gövdenin yukarı hareketi devam ettirilerek; kalça ellerin hizasına getirilirken, ayakların ucu sırığın uç noktasını geçer. Bu konumda sırık eğimi azalmaya başlar.

Gerilme ve dönme: Bu konumda; bacaklar gergin ve sırığa paralel olarak yukarı doğru uzatılır. Kalça, yukarıdaki kol hizasına kadar getirilir. Kollara büyük bir kuvvet uygulanarak, gövde sola doğru döndürülür. Sırık üzerinde amut pozisyonu oluşur. Salınım, geriye yuvarlanma, gerilme ve dönme;

Çıtayı geçme: sırığı bırakma ve konma evresi başladığında atlayıcı, sırık üzerinde amut pozisyonundadır. Ayakların çıtanın arkasına sarkmasıyla birlikte, ağırlık merkezi çıta üzerine gelir. Çıta, gövdenin üst bölümü ile alt bölümünün oluşturduğu kavis arasındadır. Atlayıcı çıtayı geçtikten sonra, minderler üzerine inme hareketi başlar. İnme, genel olarak uzun oturuş durumunda, kalça üzerine yapıldığı gibi mindere ilk temas ayaklarla da yapılır. Kalça üzerine oturup sırt üstü yuvarlanılarak hareket bitirilir. 6. Sırıkla Yüksek Atlama Tekniği Sırıkla yüksek atlama, koşarak kazanılan süratin sırık yardımıyla sıçrayarak dikeye aktarılmasıdır. Sırıkla yüksek atlamada atletizmin diğer dallarında olduğu gibi farklı atlama teknikleri bulunmamaktadır

1. NOT:Telefon uygulama linki: bit.ly/2ZQHkYr