Atletizmde atlamalar branşı dört temel kategoriden oluşur. İşte kısa açıklamaları:

1. Uzun Atlama: Koşarak hız alıp kum havuzuna mümkün olan en uzun mesafeye atlamayı hedefleyen branş.
2. Üç Adım Atlama: Üç ardışık sıçrama (aynı ayak, diğer ayak ve çift ayak) ile kum havuzuna atlanılan branş.
3. Yüksek Atlama: Sporcuların herhangi bir yardım almadan bir çıtayı en yüksek seviyede aşmaya çalıştıkları branş.
4. Sırıkla Atlama: Sırık yardımıyla yükselerek bir çıtayı aşmayı hedefleyen branş.

Bu branşlar güç, teknik ve esnekliğin birleştiği atletizm disiplinleridir. Detaylar için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.

UZUN ATMALA

Uzun atlama, atletizmdeki önemli branşlardan biridir ve tek bir atlayışla mümkün olan en uzun mesafeyi kat etmeyi amaçlar. Uzun atlamada başarılı olmak için teknik, hız, güç ve denge çok önemlidir. Uzun atlama şu temel adımlardan oluşur:

Uzun atlamada antrenman, hız, güç ve teknik üzerinde yoğunlaşmak gereklidir. Ayrıca, başlangıç noktasının (kalkış çizgisi) biraz gerisinde zıplamak, atlayıcının mesafesini artıran bir faktör olabilir.

Uzun Alama: sporcunun belli bir mesafe uzaklıktan (30-45 m) koşarak belli bir hıza ulaştıktan sonra sıçrama tahtası dediğimiz 30 cm genişliğinde beyaz bir tahta üzerinde 10 cm olarak belirlenmiş kırmızı alana basmadan kum havuzuna en uzağa atlama veya sıçramaya uzun atlama denir. Uzun atlamada sıçrama tahtasının kum havuzuna uzaklığı 1 m dir. Amaç sıçrama tahtasından kum havuzuna en uzağa sıçramaktır, en uzak mesafeye sıçrayan sporcu birinci olur. Uzun atlama koşu pistinin genişliği 1.22m, kum havuzunun uzunluğu en az 8 m en çok 10 m, genişliği ise 2.75 m dir. Kum havuzu ile atlama tahtası aynı seviyede olmalıdır.

UZUN ATLAMANIN KURALLARI

1. Her sporcunun üç atlama hakkı vardır
2. Sporcu atlama tahtasında kırmızı alana basarsa atlayış geçersiz olur
3. Her üç atlayışında geçersiz olması durumunda sporcu elenir
4. Atlayıştan sonra kum havuzu atlama tahtasıyla aynı seviyeye getirtilir
5. Sporcu atlayıştan sonra atlayış yönünde kum havuzundan çıkmalıdır
6. Sporcu atlayıştan sonra kum havuzundan en geride bırakılan izden ölçüm yapılır.
7. Sporcu atlayış sırasında sıçrama tahtasının önünden yani kum havuzuna yakın bölümden atlayışı gerçekleştirirse atlayış geçerli sayılmaz
8. Geçersiz sayılan atlayışlar kırmızı bayrak, geçerli atlayışlar beyaz bayrak ile gösterilir
9. Sporcu malzemeleri seçerken hafif malzeme olan tayt, şort, vb malzemeler seçmelidir
10. Sporcu ayakkabı seçerken uzun atlamaya uygun çivili ayakkabı seçmelidir.
11. Sporcunun sırası geldiğinde en fazla 1.5 dk içinde atlayışını gerçekleştirmesi gerekir
12. Her sporcu 3 atlayışını gerçekleştirdikten sonra en iyi atlayışı yapan 8 sporcu bir sonraki turda 3 atlayış hakkı kazanır
13. Uzun atlama 4 bölümden oluşur; hızlanma, sıçrama, uçuş, konma

UZUN ATLAMANIN AŞAMALARI

• Yaklaşma koşusu (hız alma)
• Sıçrama
• Uçuş
• Konma

Uzun atlama, atletizmdeki önemli branşlardan biridir ve tek bir atlayışla mümkün olan en uzun mesafeyi kat etmeyi amaçlar. Uzun atlamada başarılı olmak için teknik, hız, güç ve denge çok önemlidir. Uzun atlama şu temel adımlardan oluşur:

1. Koşu ve Hızlanma: Uzun atlama yarışmacısı, atlama yapmadan önce hızını artırarak belirli bir mesafeye kadar koşar. Bu hızlanma, atlayışın gücünü ve mesafesini belirleyen en önemli faktörlerden biridir.
2. Koşu Yolu (Yaklaşım): Koşu yolu, atlayıcının hızını en verimli şekilde kullanacağı düz bir alan olup, genellikle yaklaşık 20-30 metre uzunluğunda olabilir. Bu mesafeyi geçtikten sonra atlayıcı hızını en yüksek noktaya çıkarmalıdır.
3. Kalkış (Kuvvetli Atılım): Atlamayı başlatmak için, atlayıcı yaklaşımın sonunda hızını en üst seviyeye getirir ve ardından her iki ayağını kullanarak kuvvetli bir atılım yapar. Bu atılım sırasında, zıplamak için genellikle dominant bacak (sağ elini kullanan bir sporcu için sağ bacak) kullanılır.
4. Hava Fazı (Zıplama): Atlayıcı, kalkış anında vücudunu havaya kaldırarak, genellikle dizlerini yukarı doğru çeker ve vücut pozisyonunu dengelemeye çalışır. Vücudu sırasıyla ileriye ve yukarıya yönlendirmek, atlayışın mesafesini artırır.
5. İniş ve Denge: Atlayıcı, havadayken vücudunu en uzun mesafeyi kat edecek şekilde dengeler. İnişe yaklaşırken, bacakları en son açılır ve atlayıcı kum torbasına ya da hedef alana (genellikle kumlu bir alan) doğru düşer. İnişin en uygun şekli, genellikle bacakların öne doğru uzatılmasıdır.
6. Teknikler: Uzun atlamada “kendi tarzını” bulmak önemlidir. Yani, bazı atlayıcılar “karnına çekme” yöntemini kullanırken, bazıları “baraj atlama” tarzını benimser. Bu tekniklerde de atlamanın yüksekliği ve mesafesi değişkenlik gösterebilir.

Uzun atlamada antrenman, hız, güç ve teknik üzerinde yoğunlaşmak gereklidir. Ayrıca, başlangıç noktasının (kalkış çizgisi) biraz gerisinde zıplamak, atlayıcının mesafesini artıran bir faktör olabilir.

Yaklaşma koşusu: Uzun atlamada en uzak mesafeye atlamayı etkileyen en önemli unsur sporcunun yaklaşma koşusudur. Özellikle sıçrama tahtasından önceki 10 m deki hızı ve tahtaya basmadan önceki son üç adımı sporcunun performansını belirgin ölçüde etkiler. Uzun atlamacının koşu sırasında dikkat etmesi gereken unsurlar;

• Koşu esnasında maximum hıza ulaşmak
• Sıçrayıştan önce ayak parmakları ile sıçrama tahtasındaki kırmızı alana olan uzaklığı en aza indirmek
• Sıçramaya başlamadan sıçrama için vücudunu en doğru pozisyona getirmeli
• Sıçrama tahtasına ayağını doğru bir şekilde yerleştirmek

Sıçrama: Sporcu yaklaşma koşusunu gerçekleştirdikten sonra sıçrama bölümüne veya sıçrama tahtasına basma bölümüne gelir. Sporcunun sıçrama ayağının yere temas etmesi, bacağının doğru bir açı ile bükülmesi ve dizin gerilmesi bölümlerinden oluşur. Sıçrama bölümünde sporcu mümkün olduğunca sıçramasını düzgün gerçekleştirmesi ve sıçrama ivmelenmesini doğru biçimde yapması gerekir, doğru bir açıya ulaşamaz ise uçuş sırasında havada kalma süresi azalır buda sporcunun gerçekleştirmek istediği en uzak mesafeye atlamasını engeller

Uçuş: Sporcunun sıçrama ile kum havuzuna teması arasındaki ve havada kalma (asılma) süresidir. Sporcu havada kalma süresi ne kadar uzun olursa atlayışını da o kadar uzağa gerçekleştirir. Bu bölümde sporcular farklı teknikler kullanırlar. Bu teknikler; asılma, adımlama, karışık, döngü ve yelken tekniklerin sporcular kullanırlar.

Konma: her iki bacağın havadayken mesafe kaybetmemek için ileri doğru uzatılması ve topukları kuma temas etmesiyle vücudunu da öne yani dizlerini bükerek mesafe kaybetmemek için yerde mümkün olduğunda çömelik pozisyonunu almalıdır. Sporcu kum havuzuna düşmeden (konma) önce havadayken kollarını öne doğru savurmalıdır aksi durumda elleri düştüğü yerden geriye temas edeceğinden istediği mesafeye ulaşmamış olur.

ÜÇ ADIM ATLAMA

Üç Adım Atlama: Ardışık olarak üç hareketten ( bölümden) oluşan bir atlama çeşididir. Bu bölümler ardı ardına kesintisiz olarak yapılır. Bunlar sıçrama, adım alma ve atlama bölümleridir.

 Amaç sporcunun üç adım atlayarak en uzak mesafeye atlamayı hedeflerler. Üç adım atlama alanı uzun atlamadaki gibi 30-45 metre uzunluğunda 1.22 cm genişliğinde koşma alanı, 10 metre uzunluğunda 2.75 m genişliğinde kum havuzuna, uzun atlamadan tek farkı uzun atlamada sıçrama tahtası ile kum havuzunun arasındaki uzaklık 1 m iken üç adım atlamada ise bayanlarda 11 m erkeklerde 13 m den başlamaktadır.

 Bu kurallar olimpiyatlarda geçerli olup her ülke ve federasyon yaş gruplarına göre değişiklik gösterebilir. Sporcu sıçrama tahtası üzerinden tek ayakla sıçrar ve aynı ayağının üzerine iner daha sonra bunu izleyen uzun bir adım alır bu adımı diğer ayağının üzerine düşer en sonunda ise sporcu iki ayağının üzerinde kum havuzuna düşer.

Eğer sporcu ilk sıçrayışını sol ayağıyla yapmış ise yine sol ayağının üstüne düşer (sıçrama) daha sonrasından uzun bir adım alarak sağ ayağının üzerine düşer (adım alma), sağ ayağıyla sıçradıktan sonra çift ayağı ile kum havuzuna düşer. Sağ-sol-sağ-çift  veya sol-sağ,sol-çift şeklindedir.

Sporcu atlayışını gerçekleştirirken en yükseğe değil de sıçrayış esnasında daha uzağa adım almalı ve havada kalma (asılma) süresi uzun olmalıdır.

Üç Adım Atlama Aşamaları

Atletizmde üç adım (üç adım atlama veya “triple jump”) tekniği, sırasıyla üç aşamadan oluşur: koşu, ilk atlayış (hop), ikinci atlayış (step) ve son atlayış (jump). Bu branş, uzun atlama gibi bir atlayış değil, daha fazla hız ve teknik gerektiren bir hareketler bütünüdür. Her adımın doğru şekilde yapılması, atlayışın mesafesini belirler. İşte üç adımın temel aşamaları:

1. Koşu (Yaklaşım)

Üç adım atlamada, yarışmacı önce hızlı bir şekilde bir koşu başlatır. Koşu yolu, atlayıcıya hız kazandıracak şekilde yapılır. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken en önemli şey, hızın doğru şekilde arttırılmasıdır. Koşu yolunun sonunda, sporcu vücut pozisyonunu ideal bir şekilde ayarlayıp hızla ilk adımı yapmaya hazırlanır.

2. İlk Atlayış (Hop)

İlk atlayış, atlayıcının tek bacağıyla yerden kalktığı aşamadır. Bu adımda, sporcu genellikle güçlü bir itişle kalkar ve dominant bacağıyla zıplar. Bu zıplama sırasında vücut dengeyi kaybetmeden yukarıya doğru çekilmelidir. Hop aşaması, atlayıcının diğer iki adım için hızını ve momentumunu koruyabilmesi açısından önemlidir. İlk atlayış, sadece tek bacakla yapılır ve hedef, atlayıcının en ileri noktasına kadar gitmesini sağlamaktır.

3. İkinci Adım (Step)

İkinci adımda, atlayıcı genellikle diğer bacağını kullanarak bir adım daha atar ve havadayken dengeyi korur. Bu aşama, ilk atlayışın etkisinden sonra hız ve mesafe kazandırmaya yönelik olarak yapılır. Bu adımda yerle temasa geçildikten sonra atlayıcı hızını artırarak bir sonraki adım olan son atlayışa geçer.

4. Son Atlayış (Jump)

Üç adımın son aşaması, “jump” yani son zıplama aşamasıdır. Atlayıcı, bu adımda iki bacağıyla son bir itiş yapar ve havaya fırlayarak mümkün olan en uzun mesafeyi hedefler. Bu atlayış, uzun atlamada olduğu gibi vücudun ileriye doğru uzatılmasıyla yapılır. Son adımda bacaklar genellikle öne doğru uzatılır ve atlayıcı kum torbasına ya da hedef alana doğru düşer.

5. İniş

Atlayıcı, son adımı takip ederek kum torbasına veya belirlenen hedefe doğru düşer. İnişin doğru yapılması, atlayışın sonunda en ileri mesafeyi yakalamak açısından önemlidir. İniş sırasında genellikle bacaklar öne doğru uzanır.

Teknik ve Strateji

Üç adım atlama tekniği, her üç adımın ardı ardına hatasız bir şekilde yapılmasını gerektirir. Sporcuların hızları ve kuvvetli zıplama kabiliyetleri, bu tekniği başarıyla gerçekleştirebilmeleri için oldukça önemlidir. Ayrıca, atlayıcıların bacaklarının esnekliği ve koordinasyonu da teknik bir avantaj sağlar.

Başarı için:

• Koşu yolunun doğru şekilde hız kazanacak şekilde kullanılması,
• İlk adımda güçlü bir itiş yapılması,
• İkinci adımda dengeyi kaybetmeden hızın sürdürülmesi,
• Son adımda en ileri mesafeyi hedeflemek gereklidir.

ÜÇ ADIM ATLAMANIN KURALLARI

1. Sıçrama adım alma ve atlayıçtan oluşur
2. İlk sıçrayışı hangi ayağı ile gerçekleştirdi ise aynı ayağının üzerine düşecek şekilde yapmalı adım alma kısmında ise diğer ayağının üstüne düşmeli ve atlayış (konma) dediğimiz bölümde sporcu iki ayağının üzerine düşer
3. Sıçrama tahtasının kum havuzuna uzaklığı modern olimpiyatlarda kadınlarda 11 m erkeklerde 13 m dir.
4. Sıçrama tahtasının uzaklığı yaş katagorisine göre değişiklik gösterebilir
5. Atlayışın mesafesini ölçerken hakemler sıçrama tahtası ile sporcunu kum havuzuna en son temas ettiği bölümden ölçümü gerçekleştirir.
6. Sıçrama tahtası ile kum havuzu aydı düzlemde olmalı
7. Her atlayıştan sonra kum havuzu düzeltilmeli
8. Geçersiz atlayışlar kırmızı bayrak, geçerli atlayışlar ise beyaz bayrak ile gösterilir
9. Sırası gelen sporcu 1.5 dk da atlayışını gerçekleştirmelidir.
10. Yarıçmalarda her sporcunun 6 atlayış yakı vardır
11. 6 atlayış sonunda sporcunun en uzağa atladığı mesafe o sporcunun yarışmadaki sıralayışını belirler   En uzağa atlayan sporcu 1. Olarak kabul edilir
12. Her atlayışın ölçümü atlayıştan sonra yapılır

Geçersiz sayılan atlayışlar

1. Koşu veya atlama hareketi sırasında sporcu vücudunun bir bölümü sıçrama tahtasının önüne temas ederse atlayış geçerse
2. Sporcu kum havuzunun dışına düşerse
3. Sıçrama tahtasında kırmızı alana basarsa
4. 1.5 dk içinde atlayışını gerçekleştirmemişse

YÜKSEK ATLAMA

Yüksek atlama: sporcu koşarak belirli bir hıza ulaştıktan sonra belli bir yükseklikteki sabit olmayan bir çıtanın üstünden tek ayaküstün de sıçrayarak çıtayı düşürmeden atlanan bir spor dalıdır. Amaç sporcunun dikey olarak sıçrayış ile en yüksek çıtayı geçmesidir. Yüksek atlamayı diğer atletizm branşlarından ayıran üç özellik vardır. Bunlardan ilki yüksekliğin dikey olarak ölçülmesi, ikincisi koşunun kavisli yapılması, sporcu belirlenen yüksekliği geçtikçe sayısız atlama hakkına sahiptir. Sporcu koşusunu giderek artan bir şekilde ve son üç adımı seri ve kısa adımlarla yapar.

Yüksek atlamada en önemli kural çıtanın yere düşmemesidir. Aynı zamanda atlayış esnasında sporcu çıtaya temas eder ve çıta yere düşmez ise atlayış geçerli sayılır. Art arda üç başarısız atlayıştan sonra sporcu elenir. Yüksek atlama sporcusu alt limitte belirlenen yüksekliği artırmak koşuluyla herhangi bir yüksekliği pas geçme (atlamama) hakkına sahiptir. Yüksek atlamada en önemli kurallardan biriside sporcunun atlayışı tek ayak üstünde yapmasıdır. Sporcu atlayışı gerçekleştirmiş ama minderdeyken çıta düşmüş ise atlayış geçersiz sayılır. Yükseklik ölçümü yan dikmelere konmuş çıtanın ortasından yapılır.

Yüksek atlamada minder ve çıtanın özellikleri

1. Çıta: metal ağaç veya esneyebilen fiberglas malzemeden yapılmış 4 m uzunluğunda, 2 kg ağırlığındadır. Üçgen veya silindir şeklinde uçları yan dikmelerden düşmemesi için kare veya üçken şeklindedir
2. Koşu alanı ve sıçrama sahası: sporcu istediği uzaklıktan koşusuna başlayabilir. Saha genellikle kaymayan tartan pilastikten yapılır. Koşu alanı 15m den az olmamalıdır
3. Yan dikmeler: metalden yapılmış yere düşmemesi için alt kısmı belli bir ölçüde daire veya kare şeklinde, ve belli bir ağırlıktadır.
4. Yüksen atlama minderi: 4 m eninde 5 m boyunda 50-60 cm yüksekliğinde yumuşak minderden veya süngerden yapılır.

Yüksek atlamanın aşamaları

Atletizmde yüksek atlama, sporcunun belirli bir yüksekliği geçmek için zıpladığı ve bu yüksekliği geçerken çeşitli teknik adımları izlediği bir branştır. Yüksek atlama, genellikle “Fosbury flop” adı verilen teknikle yapılır. Bu teknik, atlayıcının sırtı üstü, başı ilk olarak yüksekliği geçecek şekilde zıplamasını sağlar. İşte yüksek atlamada kullanılan temel aşamalar:

1. Koşu (Yaklaşım)

Yüksek atlamada başarılı olabilmek için koşu aşaması çok önemlidir. Atlet, yüksekliği geçmek için hız kazanmak amacıyla koşuya başlar. Koşu yolu, atlayıcıya hız kazandıracak şekilde düzenlenmiş ve düz bir hat boyunca yapılmalıdır. Koşarken, atlayıcılar hızlarını artırarak belirli bir noktada zıplamaya hazır hale gelirler.

• Hızın Artırılması: Koşu yolunun sonunda hızın artırılması, zıplamanın gücünü ve yüksekliğini doğrudan etkiler. Sporcu, hızını kontrollü bir şekilde artırmalı ve zıplamaya son hızla geçmelidir.

2. Zıplama Başlangıcı (Take-off)

Zıplama aşaması, koşu yolunun sonunda başlar. Atlayıcı, kalkış yapacağı zaman, zıplamak için genellikle dominant bacağıyla (çoğunlukla sağ bacak) güçlü bir itiş yapar. Bu aşama, yüksekliğe ne kadar ulaşılacağını belirler.

• İtiş Gücü: Yüksek atlama sırasında bacakların güçlü bir şekilde itmesi gerekir. Bu itiş, bacak kaslarının gücüne ve hızın etkisine dayanır. Aynı zamanda atlayıcı, bu hareketle birlikte vücudunu yukarı doğru yönlendirmelidir.

3. Hava Fazı (Flight Phase)

Zıplama yapıldıktan sonra, atlayıcı havada iken vücudu belirli bir pozisyonda tutar. Bu aşama, atlayıcının vücudunu yüksekliğe nasıl yönlendirdiği ile ilgilidir. Fosbury flop tekniğinde, bu aşama sırt üstü yapılan bir zıplamayı içerir.

• Vücut Dönüşü ve Denge: Atlayıcı, zıplarken vücudunun dönüşünü kontrol eder. Fosbury flop tekniğinde, sırt üstü atlayan sporcu, vücudunun yüksekliği aşarak başı ve sırtı ilk olarak geçer.
• Başlangıç Aşaması: Atlayıcı, başını ve boynunu yukarı doğru çeker, sırtını arkaya yaslar ve bacaklarını öne doğru düzleştirir.

4. Aşağıya İniş (Clearance)

Hava fazından sonra, atlayıcı, barı geçmeye başlar. Bu aşamada atlayıcı, barı geçerken en düşük mesafeyi almak için vücudunu dikkatlice yönlendirmelidir.

• Vücut Dönüşü ve Barı Geçme: Atlayıcı sırt üstü geçiş sırasında vücudunun tamamını barın üstünden geçirmeye çalışır. Barın üzerinden geçerken vücudu, bacaklar en son olarak geçer.

5. İniş

Atlayıcı, barı geçtikten sonra yere düşer. Bu, genellikle yumuşak bir iniş ile yapılır. Yüksek atlama genellikle bir güvenlik matı üzerinde yapılır, bu nedenle inişin zorluğu, sporcunun düzgün bir şekilde yere düşmesine odaklanır.

Teknik: Fosbury Flop

Fosbury flop, günümüzde yüksek atlamada en yaygın kullanılan tekniktir. Bu teknik, 1968 Olimpiyatları’nda Dick Fosbury tarafından geliştirilmiş ve büyük başarı sağlamıştır. Fosbury flop’un özelliği, atlayıcının sırtını barın üstüne döndürerek başı ile önce geçmesidir. Fosbury flop’un diğer bir avantajı da barı geçtikten sonra atlayıcının vücudunun yere paralel hale gelmesi ve barın üzerinden güvenli bir şekilde geçmesidir.

Alternatif Teknikler

Bazı atlayıcılar, Fosbury flop’un dışında, eski tekniklerden “straddle” veya “scissor” tekniklerini de kullanabilir. Ancak, günümüzde Fosbury flop, daha verimli ve güvenli bir zıplama tekniği olarak öne çıkmaktadır.

Sonuç

Yüksek atlama, hız, güç, denge ve teknik gereksinimlerini birleştiren bir branştır. Başarı için iyi bir koşu, kuvvetli bir itiş ve vücudun doğru pozisyonda yönlendirilmesi çok önemlidir.

• Hız alma koşusu: kavisli bir şekilde koşulur, koşu uzunluğu 15 m den az olmamak şartı ile sınırsızdır, sporcunun koşma hızı yavaştan hızlıya doğru son üç adıma kadar maksimal hıza ulaşmalı, son üç adım seri ve kısa adımlar alınır
• Sıçrama ayağının yerleştirilmesi ve sıçrama: sıçrama mindere uzak ayakla sıçrama anında ayak topuğu yere basmalıdır. Sıçramaya başlamadan iki kol vücudun gerisinde olmalı, savurma bacağı yukarı doğru hızlıca savrulur, vücudun gerisinde olan iki kol öne yukarı dğru hızlıca savrulur
• Çıtayı geçme: Sıçramadan sonra sıçrama bacağı gibi bükülü duran savurma bacağı sarkıtılır,
•  Sıçrama sırasında savurma bacağı omuza ve çıtaya paralel durumdadır, sıçrama sırasında sırt tamamen çıtaya paralel olmalıdır,
• Kalça çıtayı geçer geçmez aşağı bastırılır ki ayaklar çıtadan rahat geçsin
• Omuzlar çıtayı geçer geçmez kalça yukarı
• Konma (düşme)

Yüksek atlama teknikleri

                       Binme (straddle)tekniği: bu teknikte çıtayı geçme esnasında sporcunun yüzü yere bakar konumdadır. Vücudunu çıtanın etrafında döndürerek atlar

                    Makaslama tekniği: makaslama tekniğinde sporcu koşusunu gerçekleştirdikten mindere uzak olan ayağını sıçramadan önce yerleştirdikten sonra mindere yakın ayağını kaldırır ayağı çıtayı geçtikten sonra diğer ayağını çıtanın üstünden geçirir.

                Fosbury flop (sırt üstü) tekniği: Bu teknikte sporcu hızlanma koşusunu gerçekleştirdikten sonra mindere uzak olan ayağının topuk kısmı mindere gelecek şekilde yerleştirir bundan sonra sporcunun sırtı çıtaya doğru dönmüş olacaktır. Sıçrayışını gerçekleştirdikten sonra sporcunu önce başı en son ise ayakları çıtayı geçer ve sporcu sırt üstü mindere düşer.

SIRIKLA YÜKSEK ATLAMA

Sırık Nedir Nasıl Atlanır: Sırıkla yüksek atlama sporcunun esnek fiberglas malzemeden yapılmış bir sırık ile önceden belirlenmiş ve yan dikmelere yerleştirilmiş esnek bir çıtanın üzerinden atlaması ile yapılan bir spordur. Amaç sporcunun çıtayı düşürmeden en yükseği atlamasıdır.

Atletizmde sırıkla yüksek atlama (pole vault), sporcunun bir sırık kullanarak yüksek bir barı geçmek için yaptığı bir atlayış türüdür. Bu branş, yüksek atlamadan farklı olarak, sırığın yardımıyla daha yüksek noktalara zıplamayı mümkün kılar. Sırıkla yüksek atlama, özel bir teknik ve beceri gerektirir ve atlayıcılar sırığı doğru kullanabilmek için yüksek düzeyde kuvvet, hız, denge ve koordinasyon becerilerine sahip olmalıdır. İşte sırıkla yüksek atlamanın temel aşamaları:

1. Koşu (Yaklaşım)

Sırıkla yüksek atlama, doğru hızla koşarak başlar. Atlayıcı, sırığı taşıyarak hızla koşuya başlar ve sırığı dikey pozisyonda tutar. Bu aşamada, atlayıcının hızını maksimum seviyeye çıkarması gerekir çünkü sırık, hızla yerden kalkmayı sağlayacak gücü sağlayacaktır.

• Koşu Yolu: Sırıkla yüksek atlamada, genellikle 30-45 metrelik bir koşu yolu kullanılır. Bu mesafe boyunca atlayıcı hız kazanarak sırığı kullanmaya hazır hale gelir.

2. Sırıkla Yüksek Atlamaya Başlangıç (Planting the Pole)

Koşu yolunun sonunda, atlayıcı sırığı barı geçmek için dikey olarak yerleştirir (bu aşamaya sırık yerleştirme ya da planting denir). Bu hareket, sırığın toprağa saplanması ve atlayıcının havaya fırlaması için kritik bir adımdır.

• Sırık Yerleştirme: Sırık, koşu yolunun sonuna gelindiğinde, atlayıcı tarafından yerleştirilir ve sırık yerleştirildikten sonra, sıçrayış için itiş gücü sağlanır. Atlayıcı, sırığı önce bir el ile tutar, ardından sırığın alt kısmını yere yerleştirir.

3. Sırıkla Yükselme (Vaulting Phase)

Sırık yerleştirildikten sonra, atlayıcı sırığı kullanarak kendini havaya fırlatır. Bu aşama, sırığın elastikiyetini ve atlayıcının hızını en verimli şekilde kullanmayı gerektirir. Atlayıcı, sırığı iterek hızla yükselir ve vücudunu ileriye doğru hareket ettirir.

• Vücut Yükselmesi ve Tutuş: Atlayıcı, sırığı etkili bir şekilde kullanarak kendini havaya fırlatır ve sırığın üst kısmından kuvvet alarak sıçrar. Vücudu yükseldikçe sırık esner ve daha fazla yükseklik kazandırır.
• Dönüş ve Sırt Üstü Geçiş: Vücut, sırıkla yükseldikçe, atlayıcı sırtını yukarı doğru döndürür ve başını barın altına yerleştirir. Bu, en verimli geçişi sağlar. Atlayıcı, sırt üstü geçiş yaparak barı geçer.

4. Barı Geçiş ve Hava Fazı

Barı geçme aşaması, sırıkla yüksek atlamanın en kritik kısmıdır. Atlayıcı, sırt üstü pozisyona geçerken vücudunu barın üstünden geçirecek şekilde yönlendirir. Vücudu doğru pozisyonda olmalı, bacaklar ve vücut hizalanmalıdır.

• Barı Geçme: Atlayıcı, sırtını barın altına koyarak ve bacaklarını birleştirerek barı geçer. Barı geçmek için vücudunun tüm kısmını mümkün olan en verimli şekilde yukarı ve ileriye doğru yönlendirmesi gerekir.

5. İniş

Barı geçtikten sonra, atlayıcı güvenli bir şekilde iniş yapmak için düşer. İniş, genellikle yumuşak bir güvenlik alanına, yani yüksek atlama tahtasına veya hava yastığına yapılır.

• İniş: Atlayıcı, iniş sırasında yumuşak bir şekilde yere düşer. Sırıkla yüksek atlamada güvenlik çok önemlidir, bu yüzden atlayıcılar genellikle kalın matlar ya da özel iniş alanları kullanarak güvenli iniş yaparlar.

Teknik: Sırık Seçimi ve Kullanımı

• Sırık Seçimi: Sırığın doğru seçilmesi önemlidir. Sırıklar genellikle fiberglas ya da karbon fiberden yapılır. Farklı uzunluklar, sertlikler ve esnekliklere sahip sırıklar vardır. Hangi sırık kullanılacağı, atlayıcının fiziksel özelliklerine ve teknik tercihlerine bağlıdır.
• Sırık Kullanımı: Sırıkla yüksek atlamada sırık esnediği için, atlayıcı sırığı doğru şekilde yerleştirmeli ve hareket halindeyken sürekli kontrol etmelidir. Bu, atlayıcının başarılı olmasını sağlayan en önemli unsurdur.

Sonuç

Sırıkla yüksek atlama, güçlü bir koşu, doğru sırık kullanımı ve mükemmel denge gerektiren bir branştır. Atlayıcılar, sırığı verimli kullanarak hız ve kuvvet oluşturmalı, doğru teknikle yüksekliği aşmalıdır. Başarı için iyi bir hız, sırığın esnekliğini verimli kullanma yeteneği ve doğru geçiş teknikleri çok önemlidir.

Sırıkla Yüksek Atlama Yarışma Kuralları

• Sporcu, atlayışına hangi yükseklikten başlayacağını hakeme önceden söylemelidir.

• Sırıkla yüksek atlama yapan sporcu her atlayışını 1 dakikada yapmak zorundadır.

 • aynı sporcunun birbirini takip eden iki atlayışı arasında 3 dakika olmalıdır.

• Yarışa iki ya da üç yarışmacı devam ettiğinde atlayış süresi 2 dakikaya çıkarılır.

• Eğer bir yarışmacı kalmışsa bu süre 5 dakikaya çıkar.

• Sırıkla yüksek atlama alanında zaman sayacı yoksa sürenin bitimine 15 saniye kala sporcuya, sarı bayrak ile hakemler tarafından işaret verilir.

 Sırıkla yüksek atlamada en sık yapılan hatalar

 • Atlayışı yaptıktan sonra çıtayı düşürmek.

 • Verilen sürede atlayışı yapmamak.

 • Atletin atlayışından sonra sırıkla yüksek atlama çıtasının destekleri üzerinde kalmaması.

• Ayakları yerden kesildikten sonra ellerin yerini değiştirmek veya yukarıdaki elini daha üstteki bir noktaya götürmek.

 • Çıtayı geçerken eliyle çıtaya dokunmak.

Sırıkla Yüksek Atlamada Kullanılan Malzemeler Minder ölçüsü uzunluğu 4m, eni 2,5m yüksekliği 60 cm ölçülerinden az olmamalıdır. Koşu yolu en az 40 – 45 m olmalıdır. Dikmeler, elektrikli, manüel, otomatik ve yarı otomatik olanları da bulunmaktadır. Geçme çıtası, esnek bir maddeden yapılan fiberglasdır

 • Birden fazla yarışmacı yarışa devam ettiği sürece her turda çıta 5 cm’ den az yükseltilmez ve hiçbir zaman çıtanın yükseltilme aralıkları artırılamaz.

• Yarışta tek kalan atlet istediği yükseklikte atlayışını yapabilir.

5. Sırıkla Yüksek Atlamanın Bölümleri

Sırıkla Yüksek Atlamanın Bölümleri:

Bunlar Sırığın tutulması, Yaklaşma koşusu ve sırığı taşıma, Sırığın saplanması, Sıçrama ve sırığın bükülmesi, Salınım, geriye yuvarlanma, gerilme ve dönme ,Çıtayı geçme, sırığı bırakma ve konma

Sırığın tutuluşu; sırık iki el ile tutulur. Sırığı tutuş yüksekliği yeni öğrenenler ile usta atlayıcılar için farklıdır. Eller arasındaki genişlik, her sporcunun kendi omuz genişliği kadar olmalıdır. Sırık her parmakla kavranmalı, ama parmaklar sırığı fazla sıkmamalıdır. Sırık solak olmayanlar için, sol kol önde sağ kol arkada olacak şekilde tutulmalıdır.

 Sırığı taşıma: sırığın taşınması üç şekilde olur bunlar yüksek, orta ve alçak taşıma şekilleridir

 1)Yüksek taşımada; sırığın ucu atletin baş hizasından daha yüksektir.

2) Orta taşımada; sırığın ucu atlayıcının baş hizasındadır.

3) Alçak taşıma: sırığın ucu, atlayıcının baş hizasından aşağıdadır. Yani yere paralel konumdadır.

Yaklaşma koşusu: Yaklaşma koşusunun uzunluğu, sırıkla yüksek atlamada da sporcunun özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Yeni başlayan sporcular, hız alma koşusuna daha kısa mesafeden başlamalıdırlar. Atlayıcılar, koşuya başlangıç noktasından sıçrama noktasına kadar giderek artan hızla koşmalıdırlar. Son 5–6 adım daha kontrollü olmalıdır. Koşu, ayak ucunda yapılmalı, adımlar diz çekiliyormuş gibi atılmalıdır.

Sırığın saplanması son beş adımda, sırığın ucunun yere yavaş yavaş indirilmesiyle başlar. Son sıçrama adımından önce, sağ kol arkadan yukarı ve sola hareket ederek baş hizasına kadar kaldırılır. Sıçrama ayağının sıçrama noktasına gelmesiyle, sırık kazana sokulur. Sağ kol önden sola doğru hareketini sürdürerek sırığı gövdenin önüne getirir. Bu sırada sırık kazana saplanır ve kazanın arka duvarına dayanması sağlanır. Sol kol dirsekten bükülü, sağ kol yukarıda gergin durumdadır.

Sağ kol ile sıçrama bacağının topuğu aynı çizgi üzerindedir. Sıçrama ve sırığın bükülmesi sırığın kazana saplanması ile başlar. Uzun atlamadaki sıçramaya benzer bir şekilde yapılır. Sıçrama ayağı, çabuk bir şekilde yeri terk eder. Gövde dik tutulur. Savurma bacağı dizden bükülü yukarı savrulurken, sıçrama bacağı yeri terk eder. Sol kol dirsekten bükülürken, sırığı yukardan tutan sağ kol gergin durumdadır. Sol kol sırığı ileri, sağ kol aşağı çekerek sırığı büker. Sırığın bükülme derecesi sırığı tutan iki kol arasındaki uzaklığa göre değişir.

Sıçrama ve sırığın bükülmesi: Kuvvetli bir sıçramadan sonra, sıçrama bacağı yeri terk ederek ileri doğru salınım için savurma bacağının yanına çekilir. Sırığın yanından ileri ve yukarı doğru salınım başlar. Gövdenin üst bölümü geriye doğru bırakılırken bacaklar birbirine paralel ve bükülü konumda kalçayla birlikte yukarı sürülür. Bükülmenin artmasıyla, ön kol sırığa yaklaştırılır. Bu konumda gövde ile bacaklar L pozisyonu alır. Kalça ve gövdenin yukarı hareketi devam ettirilerek; kalça ellerin hizasına getirilirken, ayakların ucu sırığın uç noktasını geçer. Bu konumda sırık eğimi azalmaya başlar.

Gerilme ve dönme: Bu konumda; bacaklar gergin ve sırığa paralel olarak yukarı doğru uzatılır. Kalça, yukarıdaki kol hizasına kadar getirilir. Kollara büyük bir kuvvet uygulanarak, gövde sola doğru döndürülür. Sırık üzerinde amut pozisyonu oluşur. Salınım, geriye yuvarlanma, gerilme ve dönme;

Çıtayı geçme: sırığı bırakma ve konma evresi başladığında atlayıcı, sırık üzerinde amut pozisyonundadır. Ayakların çıtanın arkasına sarkmasıyla birlikte, ağırlık merkezi çıta üzerine gelir. Çıta, gövdenin üst bölümü ile alt bölümünün oluşturduğu kavis arasındadır. Atlayıcı çıtayı geçtikten sonra, minderler üzerine inme hareketi başlar. İnme, genel olarak uzun oturuş durumunda, kalça üzerine yapıldığı gibi mindere ilk temas ayaklarla da yapılır. Kalça üzerine oturup sırt üstü yuvarlanılarak hareket bitirilir. 6. Sırıkla Yüksek Atlama Tekniği Sırıkla yüksek atlama, koşarak kazanılan süratin sırık yardımıyla sıçrayarak dikeye aktarılmasıdır. Sırıkla yüksek atlamada atletizmin diğer dallarında olduğu gibi farklı atlama teknikleri bulunmamaktadır

1. NOT:Telefon uygulama linki: bit.ly/2ZQHkYr